Ջոնաթան Ֆաուլ եւ Սայմոն Գլիսոն

Ջոնաթան Ֆաուլը Brunswick Group-ում Եվրոպական հանրային հարցերի բաժնի ղեկավարն է: Սայմոն Գլիսոնը Clifford Chance-ում ֆինանսական կարգավորումների հարցերով փորձագետ է:

Մեդիամաքս մեդիա-ընկերությունը Հայաստանում Project Syndicate-ի բացառիկ ներկայացուցիչն է: Սույն հոդվածի թարգմանության բացառիկ գործընկերը Շեֆիլդի համալսարանի Executive MBA ծրագիրն է, որն իրականացվում է Երեւանում եւ նախատեսված է հայաստանյան ղեկավարների եւ մասնագետների համար: Շեֆիլդի համալսարանի Executive MBA ծրագրի վերաբերյալ հարցերի դեպքում կարող եք զանգահարել համալսարանի պաշտոնական գրասենյակ՝ 093 909 349 հեռախոսահամարով:


Երբ Միացյալ Թագավորությունն ի վերջո կլքի Եվրոպական միությունը, ինչը ենթադրաբար տեղի կունենա, այն իր հետ կտանի եվրոպական ամենամեծ կապիտալի շուկան: Լոնդոնի հեռացումը կարող է հանգեցնել նրան, որ ԵՄ 27 անդամ պետությունները հետամուտ կլինեն իրենց ներքին հստակ ռազմավարությանը՝ նպատակ ունենալով կառավարել իրենց կապիտալի շուկան: Այնուամենայնիվ, ԵՄ 27 պետությունների կողմից ավելի խելամիտ կլիներ բաց պահել իրենց շուկաները, եւ, իհարկե, ինտեգրված լինել Լոնդոնին եւ մնացյալ աշխարհին:

Կապիտալի շուկայի ավելի մեծ հասանելիությունը որոշակի ժամանակ եղել է ԵՄ օրակարգում: Սկսած 2014 թվականից՝ մինչ Բրեքսիթի հետ կապված քվեարկությունը, ԵՄ-ն նպատակ ուներ իր շրջանակում կառուցել ավելի ինտեգրված շուկաներ՝ միջսահմանային ներդրումների խթանման համար: Սակայն կապիտալի շուկայի միության ստեղծումը պահանջում է քաղաքական փոփոխություններ մի շարք ոլորտներում: Վերջնարդյունքում, հարցի հետ կապված ներկայում առաջընթացը դանդաղել է:

Առանց Լոնդոնի մասնակցության՝ ԵՄ-ն դժվար թե կարողանա ստեղծել կապիտալի շուկա, որը կմրցակցի Նյու Յորքի կամ Տոկիոյի հետ: Սակայն դա չի նշանակում, որ ԵՄ-ն պետք է հրաժարվի կապիտալի շուկայի միության ստեղծման իր նկրտումներից:

Սկսնակների համար եվրոգոտին դեռեւս ռիսկային է՝ անհամաչափ ցնցումների պատճառով ապակայունացման ենթարկվելու տեսանկյունից: Ավելի մեծ, միջսահամանային կապիտալի շուկան կնվազեցնի այս ռիսկը՝ մեկ երկրում կամ տարածաշրջանում տնտեսական ցնցումների հետեւանքով առաջացած ծախսերը ԵՄ-ում գործող այլ ներդրողների հետ կիսելու միջոցով:

Դեռ ավելին, եվրոպական կազմակերպությունները շարունակում են ավելի շատ կախման մեջ մնալ բանկերից, որոնք կանոնակարգող մարմինների ճնշման ներքո ավելի քիչ վարկեր են տրամադրում եւ ձեռք բերում ավելի շատ կապիտալ: Կապիտալի շուկայի միությունը կբացի ավելի մեծ ծավալի ֆինանսավորման աղբյուրներ՝ նվազեցնելով խոցելիությունը բանկային ցնցումների նկատմամբ:

Սակայն, նույնիսկ միավորված ԵՄ 27 անդամ պետությունների կապիտալի շուկաները կլինեն չափազանց փոքր եվրոպական բիզնեսի կարիքներին համապատասխանելու համար, ինչը նշանակում է, որ նրանք Եվրոպայից դուրս գտնվող աղբյուրների ֆինանսավորման կարիքը կունենան: Այդ իսկ պատճառով գլոբալ մասնակցությունը կարեւոր նշանակություն ունի:

Այսպիսի մասնակցությունը չի լինի առանց մարտահրավերների՝ սկսած կարգավորիչ վերահսկողության կորստից, քանի որ առաջատար գլոբալ կապիտալի շուկաները կգտնվեն ԵՄ իրավասությունից դուրս: Սա Բրեքսիթից հետո ԵՄ քաղաքական կուրսը մշակողների հաստատակամ դիրքորոշման հիմնական շարժառիթն է՝ կապված Մեծ Բրիտանիայի՝ ԵՄ շուկաներին հասանելիություն ունենալու հետ: Եթե ԵՄ-ն շարունակում է մնալ միասնական շուկայում, ապա բրիտանական կազմակերպությունները, որոնք ցանկանում են վաճառել իրենց ապրանքները եւ ծառայությունները ԵՄ-ին, ստիպված կլինեն հիմնվել համարժեքության դրույթների վրա: Այս պարագայում Մեծ Բրիտանիան չի դիտարկվի որպես հատուկ դեպք:

Այս մոտեցումն արտացոլում է Բրյուսելի դիրքորոշումը՝ ԵՄ-ի եւ Մեծ Բրիտանիայի միջեւ պայմանավորվածություններն ավելի ամբողջական կերպով դիտարկելու եւ բոլոր հնարավոր պարագաներում բանակցային լծակները կիրառելու հետ կապված: ԵՄ 27 անդամ պետությունների առաջնորդները գիտեն, որ Մեծ Բրիտանիայի կազմակերպությունների համար սպառողներին հասանելիությունն առաջնահերթություն է, հետեւաբար՝ այդ հնարավորությունը նրանց հեշտությամբ չի տրվի: Փոխարենը, հավանաբար, նրանք կշարունակեն իրացնել Շվեյցարիայի վրա իրենց ճնշումների ռազմավարությունը, որպեսզի վերջինս ստորագրի փակուղում հայտնված գործընկերության պայմանագիրը, ինչը պարունակում է երկրի ֆոնդային շուկայի համարժեքության հետ կապված սպառնալիքներ:

Եվրոպական միության խնդիրն այն է, որ իր համարժեքության կանոնները չափազանց բարդացնում են բրիտանական բիզնեսի նկատմամբ խտրականությունը՝ արտասահմանյան կազմակերպությունների հանդեպ առանց համապատասխան միջոցների կիրառման: Հաշվի առնելով, որ Եվրոպական միությունը, նախեւառաջ, կանոնների վրա հիմնված համակարգ է, ապա սեփական պահանջներն արհամարհելը հարցի լուծման տարբերակ չէ: Այսպիսով, «իրարից հեռացող կամուրջների վերականգնման» ուղղությամբ ցանկացած քաղաքական քայլ կարող է ազդել ոչ միայն Մեծ Բրիտանիայի, այլեւ ամբողջ միջազգային ֆինանսական համակարգի վրա:

Չնայած որ կարգավորող վերահսկողության վերաբերյալ անհանգստությունները տեղին են, չպետք է թույլ տալ կազմակերպությունների անսահմանափակ հասանելիությունը ֆինանսներին՝ առանց անհրաժեշտության: Ֆինանսական ավտարկիայի (տնտեսական ինքնաապահովման ) օրերն անցյալում են, եւ Եվրոպան չի կարող դա հետ բերել: Միակ բանը, որ այսօր Եվրոպան կարող է անել, գլոբալ ֆինանսական շուկաներում մասնակցության խորացումն է եւ կարգավորմանն ուղղված գործընթացներում իր մասնակցային դիրքերի ապահովումը:

Այդ իսկ պատճառով, ԵՄ 27 անդամ պետությունների հարաբերությունները Մեծ Բրիտանիայի հետ ունեն որոշիչ նշանակությունը: Անկախ նրանից, թե այդ հարաբերություններն ինչպիսի իրավական ձեւակերպում կունենան, ԵՄ-ն պետք է համոզված լինի, որ այդ հարաբերությունները ներառում են տեղեկատվության պարբերական փոխանակում, խոր վերահսկողական համագործակցություն եւ ի հայտ եկող հարցերի շուրջ քաղաքականությունների համատեղ իրացում: Իր մասով Մեծ Բրիտանիան կարող էր ԵՄ-ին առաջարկել Լոնդոնի համար կապիտալի շուկայի կարգավորումների ձեւակերպման եւ իրացման գործում դերակատարում, որը կարող էր իրականացվել համատեղ քաղաքականությունների մշակման համար հարթակում, ինչը կներառեր երկու կողմերի շուկաներում վերահսկողություն իրականացնող կառավարչական կառույցներ:

Բրեքսիթից հետո Մեծ Բրիտանիայի եւ ԵՄ 27 պետությունների միջեւ փոխադարձ ճանաչման մասին պայմանավորվածությունը կլիներ հարաբերությունների իդեալական ամփոփում: Սակայն դա այդպես չի կարող լինել: ԵՄ-ն երբեք չի ընդունի ֆինանսական ծառայությունների հետ կապված իրավական պարտադիր փոխադարձ ճանաչում, հատկապես այնպիսի մի երկրի համար, որը որոշել է լքել ԵՄ շարքերը: Իրավական առումով պարտադիր միջոցների փոխարեն երկու կողմերի վերահսկող մարմինները պետք է շարունակեն պաշտոնական, ինստիտուցիոնալիզացված համագործակցությունը:

Երբ հարցը վերաբերում է կապիտալի շուկաներին, Եվրոպան չի կարող լինել միայնակ: Ապարդյուն կլինեն այդ ուղղությամբ ձեռնարկվող փորձերը:

Copyright: Project Syndicate, 2019.
www.project-syndicate.org