Ձեր ուշադրությանն ենք ներկայացնում հատվածներ Digital Horizon ներդրումային ընկերության հիմնադիր եւ կառավարիչ գործընկեր Ալան Վաքսմանի հոդվածից՝ հրապարակված «Վեդոմոստի» կայքում:

Ավանդական բանկերին դժվար է խոստովանել, որ նրանք իրենց հաճախորդների կյանքում համեստ տեղ են զբաղեցնում: Մարդիկ չեն սիրում բանկեր, նրանք սիրում են ապրանքներ եւ ծառայություններ գնել: Որոշ մարդկանց դուր է գալիս գումար կուտակել, բայց նրանց մեծ մասը ֆինանսական անվտանգության կարիք ունի: Կրակին յուղ է լցնում նաեւ Ռուսաստանի Կենտրոնական բանկը. թվային ռուբլու ներդրումն ավելի ուժեղ կնվազեցնի առեւտրային բանկերի ծառայությունների նկատմամբ կարիքը:

Թվային արժույթը կպահվի Կենտրոնական բանկի հաշիվներում, իսկ դրան հնարավոր կլինի հասանելիություն ստանալ եւ հաշվարկներ կատարել էլեկտրոնային դրամապանակների միջոցով, որոնք կարող են բացել ոչ միայն բանկերը, այլեւ ֆինանսական միջնորդները: Հաճախորդակենտրոն բանկի գաղափարը խավարում է, եւ որքան էլ ցավալի չլինի, ֆինանսական հաստատությունները պետք է վերանայեն բիզնեսի զարգացման իրենց հայեցակարգը։

Բանկերն ինքնին ոչ ոգու պետք չեն

Ամեն ինչ շատ պարզ է. որեւէ բանկի հանդեպ հաճախորդների սեր գոյություն չունի: Այո, ուժեղ ապրանքանիշերի վերելքներ եւ վայրէջքներ կան, երբ հաճախորդներին դուր է գալիս հենց բանկային պրոդուկտը, բայց ինչպես ցույց է տալիս պրակտիկան, այդ զգացողությունը բավականին շուտ անհետանում է: Ամենապարզ օրինակը վարկային քարտերն են: Այս բնագավառում երկար ժամանակ համարվում էր, որ դրանք բանկերին հաճախորդների հավատարմության բարձր մակարդակ են ապահովում, քանի որ մարդիկ քարտերը հաճախ օգտագործում էին, եւ դա կանխիկ դրամի միակ իրական այլընտրանքն էր: Բայց այսօր մենք տեսնում ենք, թե ինչպես COVID-19 համավարակն արագացրեց անհպում վճարների զարգացումը, եւ այսօր բոլորը վճարում են սմարթֆոնների միջոցով, ու այդքան էլ կարեւոր չէ, թե ում քարտն է գտնվում այնտեղ՝ բանկի, ապառիկ ծառայության, Apple-ի, Amazon-ի, PayPal-ի կամ վճարային մեկ այլ մատակարարի: Կարեւորը, որ անհրաժեշտ ապրանքի համար վճարումը կատարվի արագ եւ առանց լրացուցիչ ջանքերի: Եվ դրա համար շատ հնարավորություններ կան:

Այսօր ապրանք կամ ծառայություն գնելու համար անհրաժեշտ չէ ուղղակիորեն օգտագործել բանկային ծառայությունները: Վճարման գործընթացը, ներառյալ վարկային միջոցների ներգրավումը, կարող է ինտեգրվել ցանկացած այլ պրոդուկտի մեջ՝ մարկետփլեյսից մինչեւ համակարգչային խաղ: Այդպես տեխնոլոգիական ծառայությունները մի կողմ են դնում բանկերը, որոնք մնում են կուլիսներում՝ առանց օգտատերերի հետ անմիջական գործակցության:

Շատ բանկերին դժվար կլինի ընդունել այն փաստը, որ նրանք կտրված են սպառողներից: Ի վերջո, այդքան ջանք, գումար եւ ժամանակ է ծախսվել հաճախորդների հավատարմությունը ձեռք բերելու համար: Բայց հաճախորդակենտրոնությունն այն չէ, ինչը գրված է կարգավորվող ֆինանսական հաստատությունների ԴՆԹ-ում: Բանկն, առաջին հերթին, պետք է լինի անվտանգ, հուսալի եւ թափանցիկ: Իրականությունն այն է, որ կարգավորվող ֆինանսական հաստատությունների համար հաճախորդների սերվիսը միշտ երկրորդ տեղում է եղել:

Բանկինգը որպես ծառայություն

Բանկերը հայտնվում են խաչմերուկում. կամ դուք կառուցում եք էկոհամակարգ, որում ֆինանսական գործիքները պարզապես օժանդակ գործիք են ձեր մյուս տեխնոլոգիական բիզնեսների համար, կամ կորցնում եք ձեր լսարանը: Նույնիսկ մոբայլ բանկինգի բումը չի դադարեցրել հաճախորդների «արտահոսքը». օգտատերերը վճարում են այնտեղ, որտեղ գնումներ են կատարում, իսկ բանկային հավելված մտնում են՝ հիմնականում հաշվեկշիռը ստուգելու կամ միջոցները մի հաշվից մյուսը փոխանցելու համար: Եվ ժամանակի ընթացքում այդ գործողությունների համար առանձին առաջարկությունների կարիք նույնպես չի լինի:

Ամենահաջողակ ֆինտեխները հասկացել են, թե որքան կարեւոր է նոր ֆինանսական պարադիգմը. եթե ֆինանսական գործիք տեղադրեք ճիշտ տեղում եւ առաջարկեք այն ճիշտ պահին, երբ օգտատերն իրականում դրա կարիքն ունի, կոնվերսիան բազմապատկվում է: Իզուր չէ, որ շվեդական Klarna-ն ճանաչվել է ամենամեծ եվրոպական ֆինտեխ ընկերություն:

Բանկերի անհրաժեշտությունը կասկածի տակ է դրվում նույնիսկ այն միակ գործառույթով, որով նրանք մինչ այժմ շարունակում են գլխավոր դեր խաղալ՝ ավանդների մեջ փող պահելը: Այնուամենայնիվ, այն եւս աստիճանաբար անցում է կատարում դեպի անձնական ֆինանսների կառավարման հավելվածներ, որտեղ տարբեր ծառայություններ մատուցողներից ստացված տվյալները հավաքվում են մեկ տեղում՝ ապահովագրությունից մինչեւ ներդրումային հաշիվներ:

Գործարքների որոնումների մեջ

Իրենց դիրքերը պահպանելու համար ֆինանսական հաստատությունները ստիպված կլինեն հաճախորդների հետ շփման նոր եզրեր փնտրել պրոդուկտների եւ ծառայությունների միջոցով, որոնցում հնարավոր է ինտեգրել իրենց հիմնական ավանդական գործառույթները՝ վճարումներն ու վարկերը: Դրանք կարող են լինել մարկետփլեյսներ, ագրեգատորներ, հաշվապահական ծրագրեր, բիզնես պլանավորողներ, խաղեր, սթրիմինգային ծառայություններ. ցանկացած թվային տարածքներ, որտեղ կենտրոնացած են օգտատերերը եւ որտեղ նրանք օգտագործում են պրոդուկտներ կամ ծառայություններ: Այս տարբերակը հնարավորություն է տալիս բանկերին միաժամանակ սպասարկել միլիոնավոր գործարքներ եւ նվազեցնել հաճախորդների ներգրավման եւ մանրածախ ենթակառուցվածքների պահպանման ծախսերը:

Digital Horizon-ում մենք միայնակը չենք այն կարծիքում, որ բանկերը ստիպված կլինեն հրաժարվել լսարանի հետ անմիջական շփումից. շատ փորձագետներ համարում են  Embedded Finance-ը, այսինքն՝ ֆինանսական գործարքները ոչ ֆինանսական պրոդուկտների  մեջ ներկառուցելու կարողությունը, հիմնական միտում, որը առաջիկա տասը տարվա ընթացքում կձեւավորի ֆինանսական ոլորտի ապագան: Ֆինտեխի եւ կորպորատիվ ՏՏ լուծումների սիներգիան բացում է նոր ուղղահայաց շուկաներ, որոնք կենտրոնացած են առանձին ոլորտների շուրջ եւ թույլ են տալիս ավելի շատ շահույթ ստանալ: Ըստ Lightyear Capital-ի՝ 2025-ին Embedded Finance-ի հատվածում շահույթը կաճի ավելի քան 10 անգամ`մինչեւ $230 մլրդ։ Իսկ Bain Capital Ventures-ի փորձագետները կարծում են, որ 2030-ին այս հատվածի ծավալը կկազմի $3,6 տրլն:

Բանկ՝ բաժանորդագրությամբ

Ապագայի բանկը սոֆթ է, որը գնելու են ոչ ֆինանսական ծառայությունները, օրինակ՝ տաքսու ագրեգատորները, սննդի առաքման ծառայությունները եւ առցանց խանութները: Բանկերը նույն կերպ կառաջարկեն միանալ իրենց ենթակառուցվածքներին եւ անել դա վճարովի հիմունքներով՝ միգուցե, B2B բաժանորդագրության տեսքով:

Առաջին հայացքից կարող է թվալ, որ հաճախորդների եւ բանկերի միջեւ ուղղակի կապի բացակայությունը հանգեցնում է վերջիններիս համար բացասական հետեւանքների: Բայց իրականում «ներկառուցված» ապագային միտված ֆինանսական հաստատությունները կշահեն եւ ավելի մեծ արժեք կստեղծեն իրենց բաժնետերերի համար՝ առանց հսկայական գումարներ ծախսելու մարքեթինգի եւ հաճախորդների սերվիսի բարձր մակարդակը  պահպանելու վրա: Իսկ նրանք, ովքեր որոշում կկայացնեն շարունակել պայքարը սպառողի սիրո համար վարկի կամ ավանդի հանդեպ, հավանաբար, կհայտնվեն «այրված» տարածքում:

«Ֆինտեխ» բաժնի գործընկեր`