Տեխնոլոգիաներն ու ֆինթեք լուծումներն արագորեն վերափոխում են բիզնես լանդշաֆտը, եւ ընկերությունների համար այսօր շատ կարեւոր է տեխնոլոգիան համապատասխանեցնել իրենց ռազմավարական նպատակներին եւ արդյունքներին: Սա այն մոտեցումն է, որ Մատիաս Ունդուրագա Բրեյթլինգը՝ Amazon Web Services (AWS)-ի Ձեռնարկությունների տեխնոլոգը, կիրառում է ամբողջ աշխարհով սփռված բիզնեսների հետ իր աշխատանքում։

Ապրիլի 3-ին Երեւանում կայանալիք Doing Digital ֆորումին ընդառաջ զրուցել ենք Մատիաս Ունդուրագա Բրեյթլինգի հետ՝ Food Solution Chile ընկերության հիմնադրումից մինչեւ Ամազոն անցած ճանապարհի մասին, անդրադարձել նաեւ  DDF 25-ում իր ելույթի հիմնական թեմաներին։

- Դուք սկսել եք Ձեր կարիերան՝ հիմնելով «Food Solution Chile» ընկերությունը եւ ընդլայնվել եք՝ դառնալով երկրի ամենամեծ սննդի էլեկտրոնային առեւտրի հարթակը։ Ի՞նչ մարտահրավերների եք բախվել բիզնեսի զարգացման ընթացքում, ինչպե՞ս եք դրանք հաղթահարել:

- Ես հիմնադրեցի «Food Solution Chile»-ն, երբ 20 տարեկան էի՝ համատեղելով ուսումս, աշխատանքն ու բիզնեսը: Ամենամեծ մարտահրավերներից մեկը վստահություն ձեւավորելն էր թե՛ հաճախորդների շրջանում, որոնք իրականացնում էին սննդի պատվերներ, եւ թե՛ աշխատակիցների եւ գործընկերների մոտ ընկերության ընդլայնման փուլում: Սկզբնական շրջանում սա սննդի առաքման բիզնես չէր, այլ՝ ավելի քան 50 ռեստորանից բաղկացած ցանց՝ 500 աշխատակցով: Մենք ստեղծեցինք մեր սեփական վճարման մեթոդը՝ FoodPass-ը, որը հնարավորություն էր տալիս սնունդ ձեռք բերել մեր խանութներում, իսկ ավելի ուշ նաեւ այլ վայրերում՝ փաստացի ստեղծելով վճարումների փակ համակարգ, մինչ ներկառուցված ֆինանսները կդառնային համատարած։

Իրական վերափոխումը տեղի ունեցավ, երբ մենք տեսանք հավելվածների եւ բջջային ցանցի միջոցով պատվերներ իրականացնելու հնարավորությունը: Քանի որ շուկան զարգանում էր, մենք անցում կատարեցինք դեպի սննդի առաքում՝ օգտվելով թվային հարթակներից: Բիզնեսի ընդլայնումը պահանջում էր հաղթահարել լոգիստիկայի եւ մատակարարման հետ կապված մի շարք խնդիրներ, այդ թվում՝ սննդի որակի ապահովումը, ճիշտ թիմ եւ տեխնոլոգիա ստեղծելու անհրաժեշտությունը, որպեսզի այդ գործընթացն ավելի սահուն ընթանա։

- Էլեկտրոնային առեւտրի ոլորտում գրանցած հաջողություններից հետո Դուք անցաք ֆինթեք ոլորտ: Ի՞նչը մղեց Ձեզ այդ քայլին եւ որո՞նք էին ստացած ամենամեծ դասերը:

- Իմ հետաքրքրությունը ֆինթեք ոլորտով պայմանավորված էր այն գիտակցմամբ, որ վճարումներն ու ֆինանսական ենթակառուցվածքները հիմնարար նշանակություն ունեն ցանկացած թվային բիզնեսի համար: Սննդի էլեկտրոնային առեւտրում ծառայություններ մատուցելով՝ մենք մեր փորձով էինք համոզվում, թե ինչպես են վճարումների հետ կապված խոչընդոտներն ազդում հաճախորդների փորձի եւ բիզնեսի մասշտաբայնության վրա: Սա ինձ մղեց ավելի խորությամբ ուսումնասիրել ֆինանսական տեխնոլոգիական լուծումները, մասնավորապես, վճարումների կազմակերպումը, ներկառուցված ֆինանսներն ու խարդախությունների կանխարգելումը:

Իմ յուրացրած ամենամեծ դասն այն է, որ վստահությունն ու անվտանգությունը ֆինթեքում ավելի կարեւոր են, քան, օրինակ, էլեկտրոնային առեւտրում: Կարգավորումներին համապատասխանությունը, գործարքների անվտանգությունն ու վճարումների ծավալի արդյունավետ մեծացման հնարավորությունը սակարկման ենթակա չեն: Կարեւոր դիտարկում է նաեւ այն, որ ֆինթեքը ենթադրում է ոչ միայն վճարումների մշակում, այլեւ եկամուտների նոր հոսքերի հնարավորության ապահովում՝ արագ վճարումների, վճարման այլընտրանքային եղանակների կամ ներկառուցված ֆինանսական պրոդուկտների միջոցով, որոնք գործարքներին հավելյալ արժեք են ավելացնում։

- Որպես Amazon-ի Ձեռնարկությունների տեխնոլոգ՝ ինչպե՞ս եք աջակցում բիզնեսներին իրենց թվային փոխակերպման ճանապարհին, եւ ո՞րն եք համարում նորարարության ամենակարեւոր ոլորտները:

- Ես օգնում եմ ընկերություններին համապատասխանեցնել տեխնոլոգիաներն իրենց բիզնես նպատակներին եւ արդյունքներին, որպեսզի ենթակառուցվածքներն ամպային տարածք տեղափոխելուց զատ արդիականացումը նաեւ իրական արժեք ստեղծի։ Բազմաթիվ բիզնեսներ բախվում են մի շարք մարտահրավերների, այդ թվում՝ հնացած համակարգերի, մոնոլիտ ճարտարապետության եւ զարգացման դանդաղ ցիկլերի հետ: Ես օգնում եմ հաճախորդներին վերաիմաստավորել իրենց մոտեցումը, ներդնել ավտոմատացումն ու նորարարական լուծումները եւ օգտագործել ամպային ծառայությունները՝ իրենց բիզնեսի մասշտաբայնությունը, ճկունությունն ու արդյունավետությունը բարելավելու համար։

Այսօր նորարարական ամենակարեւոր ուղղությունից են գեներատիվ արհեստական բանականությունն ու ավտոմատացումը, քանի որ ընկերությունները դուրս են գալիս պարզ փորձարկումների սահմաններից եւ անցնում են լայնամասշտաբ ԱԲ-ով կառավարվող համակարգերի։ Տվյալների ռազմավարությունն ու իրական ժամանակում վերլուծությունները նույնպես կարեւոր նշանակություն ունեն, ինչը ապահովում է անհատականացված ծառայությունների մատուցում, խարդախությունների հայտնաբերում եւ գործառնական խելամտություն։

- Որո՞նք են հիմնական մարտահրավերներն ու հնարավորությունները համաշխարհային առցանց շուկաներում ֆինթեք լուծումների ինտեգրման տեսանկյունից։

- Ֆինթեք լուծումների ինտեգրումը համաշխարհային առցանց շուկաներում (online marketplaces) իր հետ բերում է ինչպես խնդիրներ, այնպես էլ հնարավորություններ: Կարգավորման բարդությունը շարունակում է լինել առանցքային խոչընդոտ, քանի որ տարբեր շուկաներ ունեն վճարումների, վարկավորման եւ խարդախության կանխարգելման տարբեր մոտեցումներ ու կանոններ, ինչը ենթադրում է մոդուլային ֆինթեք փաթեթի ներդրում: Ծախսերի արդյունավետությունը եւս մտահոգության առարկա է, քանի որ օնլայն շուկաներն օգտվում են երրորդ կողմի վճարումների մատակարարներից եւ հաճախ բախվում գործարքների բարձր միջնորդավճարների խնդրին, ինչը կարեւոր է դարձնում վճարումների օպտիմիզացված մշակումը, ուղղակի ինտեգրումները եւ ֆինանսական գործընկերությունները: Խարդախությունը եւ ռիսկերի կառավարումը հաջորդ մարտահրավերն է, քանի որ ԱԲ գործիքներով խարդախության հայտնաբերումն անհրաժեշտ է անվտանգության եւ օգտագործողի փորձը հավասարակշռելու համար՝ միաժամանակ նվազագույնի հասցնելով խաբեությունները: Ամենամեծ հնարավորությունը ներկառուցված ֆինանսների մեջ է, մասնավորապես, ֆինանսական ծառայությունների մատուցումն առցանց շուկաներում, ինչպիսիք են արագ վճարումները, նոր վարկային պրոդուկտներն ու վճարման տեղայնացված եղանակները, որոնք նպաստում են հաճախորդների լոյալությանն ու եկամուտների աճին:

- Ի՞նչ հիմնական շեշտադրումներով հանդես կգաք Doing Digital Forum 2025-ին Ձեր ելույթի ժամանակ:

- Ես կկիսվեմ Amazon-ից իրական օրինակներով, թե ինչպես է գեներատիվ ԱԲ-ն ազդում առցանց առեւտրի վրա, եւ թե ինչպես են տարբեր հաճախորդներ օգտագործում Amazon Web Services-ի ԱԲ տեխնոլոգիաները՝ ինչպիսիք են Just Walk Out-ը եւ Amazon One-ը՝ վճարումների ստուգման եւ նույնականացման համար։

Ես անդրադարձ կկատարեմ նաեւ հարցերին, թե ինչպես է գեներատիվ ԱԲ-ն փոխակերպում արտադրանքի հայտնաբերումը, անհատականացումը եւ հաճախորդների ներգրավվածությունը, ինչպես նաեւ մանրածախ առեւտրում ԱԲ-ի կիրառման դեպքերը, որոնք ցույց են տալիս, թե ինչպես են ձեռնարկությունները օգտագործում ԱԲ լուծումներ՝ օպտիմալացնելու գործառնությունները եւ բարելավելու հաճախորդների փորձը:

2023 թվականին իր մեկնարկից ի վեր Doing Digital Forum-ը համախմբել է ավելի քան 40 նշանավոր խոսնակի եւ ավելի քան 2000 մասնակցի Հայաստանից, Միացյալ Թագավորությունից, Միացյալ Նահանգներից, ԱՄԷ-ից, Գերմանիայից, Ավստրալիայից եւ ԱՊՀ երկրներից։ Այս տարի ֆորումը կանցկացվի երրորդ անգամ ու կկրի «Ապագայի փողը. տնտեսական ազդեցությունը» խորագիրը։

Doing Digital Forum-ի կազմակերպիչը SPRING PR ընկերությունն է, ֆորումի Տեխնոլոգիական գործընկերը Amazon Web Services-ն է: Արդեն երրորդ տարին անընդմեջ ֆորումի Ինովացիոն գործընկերը Visa-ն է, Ներդրումային գործընկերը՝ Apricot Capital-ը, Fastex-ը՝ Բլոկչեյն գործընկերը: Fast Bank-ը միացել է ֆորումին՝ որպես Ֆինանսական գործընկեր։ Ինչպես DDF24-ին, այնպես էլ այս տարի Arca-ն ֆորումի Ազգային գործընկերն է։