«Առանց փողկապի» հարցազրույցների շարքը շարունակում ենք «Բիզնես Արմենիա» (նախկինում՝ Հայաստանի զարգացման հիմնադրամ) հիմնադրամի գործադիր տնօրեն Արմեն Ավակ Ավակյանի հետ զրույցով:

- Հայաստանից հեռու եք ծնվել, ապրել եք ԱՄՆ-ում, Իսպանիայում, սովորել եք Հունգարիայում: Ամերիկյան ու եվրոպական մշակույթներից հետո այժմ ապրում եք Հայաստանում: Որքանո՞վ են այլ մշակույթներն ազդել Ձեզ վրա:

- Իմ մշակույթը, արժեքային համակարգը հաստատ հայկական են: Երբեմն ապրելակերպը եւ արժեքային համակարգը շփոթում են իրար հետ, մինչդեռ դրանք շատ տարբեր են: Իմ արժեքային համակարգը շատ հայկական է՝ ընկերներին սիրել, ընկերություն անել, ընտանիք, ծնողներ: Ապրելակերպս ավելի ժամանակակից է, ես չէի կոչի եվրոպական կամ ամերիկյան, այլ՝ մոդեռն հայկական:

Կարծում եմ, որ ավանդական արժեհամակարգ ունենալը եւ մոդեռն ապրելակերպը միմյանց չեն հակասում: Այստեղ գրեթե բոլոր ընկերներս հայաստանցի են, ի վերջո՝ «Պուշկինն» եմ ավարտել, հետո՝ «Ժողը»:

- Հաճա՞խ եք ճամփորդում:

- Շատ, դժբախտաբար: Ամիսը մեկ անգամ գոնե ճամփորդում եմ:

- Դժբախտաբար, քանի որ հիմնականում փողկապո՞վ եք ու գործուղումների՞:

- Դա էլ կա, բայց հիմնականում այն պատճառով, որ ընտանիքիս քիչ եմ տեսնում:

- Ո՞ր ճամփորդություններն եք սիրում:

- Ընտանիքիս հետ: Ամռանը կնոջս հետ գնացել էինք Հնդկաստան, շատ հավանեցի, շատ արտասովոր էր:

Անձնական երկու տեսակի ճամփորդություն կա: Առաջինը, երբ գնում ենք ծովափ ու բացարձակ ոչ մի բան չենք անում, պարզապես պառկում ենք արեւի տակ: Մյուսն ավելի մշակութային է, երբ գնում ենք, օրինակ, հարսանիքի ու տեղացիների հետ ենք շփվում: Սփյուռքահայ իմ բոլոր ընկերներին ասում եմ՝ երբ գալիս եք Հայաստան, պետք է շփվեք հայերի հետ, որ տեղացու համն ու հոտը զգաք:

- Ո՞ր երկրի նման կուզեիք Հայաստանը զարգացնել:

- Իմ փիլիսոփայությունը հետեւյալն է՝ ես հայամետ եմ: Անպայման չէ, որ մենք նմանվենք ուրիշ երկրի, որպեսզի զարգանանք: Մենք կարող ենք մոդեռն Հայաստան կերտել: Հայաստանը պետք է դառնա միջազգային ասպարեզում իր դերն ու ձայնն ունեցող երկիր:

- Ձեր աշխատանքի մի մասն արտասահմանցի ներդրողների հետ շփումն է: Ի՞նչն եք առաջինը նշում Հայաստանը ներկայացնելիս:

- Եթե Հայաստանից տեղյակ չեն, նախ նշում եմ, որ Հայաստանի դպրոցներում շախմատ են սովորեցնում: Դա այն «վաո՜ւ» կետերից է, որ տպավորություն է ստեղծում: Առաջին տպավորությունը շատ կարեւոր է, առնվազն այդ կետը կհիշեն:

Իսկ երբ թեման ավելի «եփվել» է ու խոսքն արդեն բիզնես հարաբերությունների մասին է, հիմնականում շեշտը դրվում է մեր առավելությունների վրա՝ Եվրասիական տնտեսական միության անդամ ենք, Եվրամիության հետ ունենք GSP+ ռեժիմ, Իրանի հետ սահմանին ունենք ազատ տնտեսական գոտի: Այսինքն, խոսակցությունն այստեղ Հայաստանը՝ որպես երկխոսության հարթակ ներկայացնելու մասին է:

- Հարցազրույցներից մեկում պատմել էիք, որ Ձեր ծնողները շատ հայրենասեր են եղել ու պահը բաց չեն թողել Հայաստանին մոտ լինելու ու վերադառնալու համար: Իսկ Դուք ինչպիսի՞ն եք:

- Ինքս ինձ հայրենասեր եմ համարում: Անկեղծ ասած, ինձ թվում է, որ բոլոր հայերն են հայրենասեր: Ես չեմ հանդիպել մի հայի, որ հայրենասիրություն չունենա: Ոմանց մոտ այն ավելի փակված է, ուրիշների մոտ՝ ավելի արտահայտված, ոմանք էլ միգուցե ժամանակին հիասթափություն են ապրել, ու դրա համար իրենց հայրենասիրությունը չի երեւում: Ես ավելի լավատեսորեն եմ տրամադրված, ավելի դրական:

- Ինչպիսի՞նն է Ձեր ընտանիքը:

- Կինս ու տղաս են, երկրորդ զավակը «ճանապարհին» է, սպասում ենք: Իմ ընտանիքը ամուր է՝ շա՜տ. կնոջս հետ 9-րդ դասարանից ենք ծանոթ, երկար ճանապարհ ենք անցել, իրար հետ ենք մեծացել: Իմ ամենամոտ ընկերն իմ կինն է, որովհետեւ ինքն ամեն ինչ գիտի իմ մասին:

- Ինչպե՞ս եք անցկացրել վերջին շաբաթ-կիրակին:

- Հանգիստ, ընտանեկան:

- Ինչքանո՞վ է ստացվում ընտանիքին ժամանակ հատկացնելը:

- Ավելի շատ կուզենայի ժամանակ տրամադրել: Հասկանում էինք, որ, լինելով վարչապետի խորհրդական, դժվար ու ծանր է լինելու ժամանակի տեսակետից: Երբեմն ինձ մեղավոր եմ զգում, բայց հասկանում եմ, որ այս պահին այսպես է պետք:

- Մինչեւ վարչապետի խորհրդական դառնալը աշխատում էիք «Գարրիսոն Գրուփ» կազմակերպությունում՝ որպես վաճառքի գծով տնօրեն եւ ռեգիոնալ տնօրեն: Ո՞ր աշխատանքն է ավելի հոգեհարազատ: Նախկին աշխատանքը կարոտո՞ւմ եք:

- Երբեմն նախկին աշխատանքի բնույթն եմ կարոտում: Բայց համեմատել չի կարելի, շատ էի սիրում այն աշխատանքը եւ շատ եմ սիրում ներկայիս գործը:

-Ի՞նչն եք ամենաշատը սիրում այս գործում:

- Ամենաշատը սիրում եմ, երբ ներդրողի աչքերի մեջ դրական բան եմ տեսնում, կամ ներդրողն արդեն ներդրումն արել է եւ գոհ է մնացել երկրից: Երբ այդ կայծը կա աչքերի մեջ, որ լավ բան է պատահել, դա ինձ ամենաուրախացնող պահն է:

- Դուք նաեւ դասավանդում եք Հայաստանի Ամերիկյան համալսարանում, այդ գործի մեջ ի՞նչն եք սիրում:

- Դասավանդելն իմ ամենասիրած հոբիներից մեկն է: Առաջին հերթին՝ եթե դասավանդում ես, միշտ թարմ ես մնում. ստիպված ես անընդհատ վերհիշել, կրկնել քո իմացածը, որովհետեւ ուսանողները քեզ անընդհատ «բզբզելու» են: Հատկապես Ամերիկյան համալսարանի MBA ուսանողները հաճախ են ցանկանում ապացուցել, որ դու սխալ ես, դա էլ ստիպում է ավելի ու ավելի խորանալ գիտելիքներիդ մեջ:

Ուսանողներ ունեմ, որ հիմա ինձ հետ աշխատում են, կամ էլ օգնել եմ իրենց արտասահմանում այլ աշխատանք գտնելու կամ սովորելու հարցում: Նախկին ուսանողներիս հետ միշտ կապի մեջ եմ:

- Այս պաշտոնին նշանակվելուց առաջ ասել էիք, որ ուզում եք հիմնադրամի աշխատելաոճը փոխեք, որքանո՞վ հաջողվեց:

- Ընթացքի մեջ է... Մեր թիմն ավելի բաց է հիմա, թափանցիկ: Բոլորը գիտեն՝ ինչով են զբաղվում: Աշխատանքային ժողովներ ունենք, որոնց ժամանակ բոլորը տեղեկանում են, թե որքան գումար ենք ստացել, ինչի վրա ենք ծախսել, ինչ արդյունքներ ենք ունեցել: Դեռևս բովանդակային մասով ենք մի փոքր «կաղում», այս տարի այդ բացն ենք փակելու:

- Ո՞րն է լավ աշխատողը Ձեզ համար:

- Առաջին հերթին՝ լավ աշխատողն իր հետ մի բան է բերում, որ ուրիշները չունեն: Եթե պետք է աշխատանքի վերցնես մեկին, որը կասի այն, ինչ արդեն գիտես, նա պետք չէ: Դա ամենակարեւորն է: Երկրորդը՝ պետք է պատրաստ լինի պատասխանատվություն վերցնել: Լավ աշխատողը միանշանակ պետք է ունենա ամբիցիա՝ լավ առումով: Սիրում եմ այն աշխատողներին, որ գալիս են ինձ մոտ ու ասում՝ ինձ հատկացրու այսքան գումար, ես այս արդյունքը կապահովեմ: Ինձ հետաքրքիր են այն թիմերը, որտեղ տարբեր բնավորության տեր մարդիկ են հավաքվում: Երբ ունենք տարբեր ապրելակերպ, նաեւ տարբեր տեսակետներ ունենք նույն խնդրի վերաբերյալ: Ավելի լավ է 7 տարբեր տեսակետներ լինեն, եւ ընտրենք լավագույնը, քան լինի մեկն ու ստիպված դա ընտրենք:

- Ըստ Ձեզ, ինչպիսի՞ ղեկավար եք Դուք Ձեր աշխատողների համար:

- Պահանջկոտ, բայց արդար, վստահող: Ես միկրոմենեջմենթով չեմ զբաղվում, դա ինձ չի հետաքրքրում: Այն ամբիցիան, որ հիմնադրամը ունի, միայնակ ոչ ոք չի կարող անել: Եթե ամեն մեկը կարողանա իր մասով իր բեռը տանել, հիմնադրամը շատ արագ կզարգանա:

- Դասախոսելուց բացի ի՞նչ ուրիշ հոբի ունեք:

- Շատ եմ սիրում բասկետբոլ խաղալ: Ամեն հինգշաբթի դպրոցական հին ընկերներով ու Տնտեսագիտական համալսարանի բասկետբոլի թիմով, որի ավագն էի, հավաքվում ենք ու «պառավներով» խաղում ենք (ծիծաղում է-խմբ.):

- Բավականին երիտասարդ տարիքից եք սկսել աշխատել ու պաշտոններ վարել, ստեղծագործելու ժամանակ մնացե՞լ է:

-Կիթառ եմ նվագում՝ բաս-կիթառ հիմնականում. հաճույք եմ ստանում դրանից: 13-15 տարեկանում «Ուտոպիա» անունով ռոք-խումբ ունեինք: Հիմա թեեւ հաճախ չեմ նվագում, բայց շատ չեմ նեղվում դրանից:

- Ո՞րն է Ձեր վերջին լսած երգը:

- Kaleo-ի Way Down We Go-ն:

Արմեն Ավակ Ավակյանի հետ զրուցել է Ամալի Խաչատրյանը