Telcell վճարային համակարգի գործադիր տնօրեն Արամ Ազատյանի հարցազրույցը Մեդիամաքս գործակալությանը եւ Banks.am պորտալին

- Վերջերս դուք հայտարարեցիք Web Money-ի հետ համատեղ ծառայության գործարկման մասին: Որքան հայտնի է, դուք 2008 թվականից ընդունում եք WebMoney եւ «Яндекс.Деньги»: Որքանո՞վ կարեւոր են այդ ծառայությունները ձեր «զամբյուղում»:

- Ցանկացած ծառայության կարեւորությունը որոշվում է այդ ծառայության նկատմամբ պահանջարկով եւ շուկայի ծավալով: Չնայած WebMoney եւ «Яндекс.Деньги» դրամապանակների համալրման պահանջարկը չես համեմատի բջջային կապի օպերատորների ծառայությունների եւ կոմունալ վճարումների պահանջարկի հետ, մենք միշտ կարեւոր նշանակություն ենք տվել ինտերնետային առեւտրին:

2008թ. Telcell-ի հաճախորդներին հնարավորություն ընձեռվեց լիցքավորել իրենց WebMoney եւ «Яндекс.Деньги» ռուբլով արտահայտված դրամապանակները, իսկ այս տարվա փետրվարի 7-ից, WebMoney էլեկտրոնային փողերի պաշտոնական թողարկողի հետ ստորագրված համաձայնագրի արդյունքում, մենք ուրախ ենք ներկայացնել այնպիսի երկար սպասված ծառայություն, ինչպիսին է դոլարային դրամապանակների լիցքավորումը եւ WMZ-կտրոնների` ինտերնետում, այսպես կոչված, դրամական վաուչերների ձեռք բերումը, որոնք գրանցում չեն պահանջում. անհրաժեշտ է վճարել, ստանալ PIN-կոդ բջջային հեռախոսի վրա, ապա ազատ ծախսել այդ գումարները ինտերնետային միջավայրում:

Հայաստանում ինտերնետային շուկայի եւ ինտերնետային առեւտրի ակտիվ զարգացման հետ կապված, կարծում ենք, այդ ծառայությունը կզբաղեցնի անհրաժեշտ տեղը մեր զամբյուղում:

- Ինչպիսի՞ն են «էլեկտրոնային փողերի» ներդրման հեռանկարները Հայաստանում: Կարծիք կա, որ կարգավորիչը պահպանողական է տրամադրված այդ հարցում:

- Այնքան էլ համաձայն չեմ այն կարծիքին, որ կարգավորիչը պահպանողական է տրամադրված: Դեռեւս 2010թ. գարնանը ՀՀ Կենտրոնական բանկն ընդունեց համապատասխան կանոնակարգեր, որոնք ամբողջությամբ կարգավորում են էլեկտրոնային փողերի թողարկումը: Փաստորեն, ստեղծվել է մի իրավիճակ, երբ կարգավորիչն իր նախաձեռնություններում մեկ քայլ առաջ է բիզնեսից, քանի որ անցել է շուրջ մեկ տարի, սակայն ոչ մի ընկերություն էլեկտրոնային փողերի թողարկման իրավունք ստանալու հայտ չի ներկայացրել: Որպես օրինակ կարող եմ նշել, որ ոչ Վրաստանում, ոչ Ադրբեջանում էլեկտրոնային փողերի ոլորտն այնքան կարգավորված չէ, որքան Հայաստանում:

ԿԲ-ի պահպանողականության մասին խոսելու առիթ են տալիս որոշ սահմանափակումները, որոնք հանգեցնում են էլեկտրոնային փողերի շուկա «մուտքի տոմսի» թանկացմանը. հարկավոր է դեպոնացնել 30 մլն դրամ, կան միանվագ գործարքների ծավալի, դրամապանակների գումարի որոշակի սահմանափակումներ, սակայն, կարծում եմ, դրանք բոլորը նախազգուշական միջոցներ են: Ինչպես ցույց է տալիս մեր փորձը, ԿԲ-ն միշտ բաց է բանակցությունների համար: Երբ լինի թողարկման առաջին նախադեպը եւ պարզ դառնա, որ իսկապես խանգարում է այդ շուկայի զարգացմանը, վճարային համակարգերին համատեղ ուժերով կհաջողվի հասնել անհրաժեշտ շտկումների:

- Պատմեք պետական տուրքերի ընդունման, ճանապարհային ոստիկանության տուգանքների վճարների ընդունման ձեր փորձի մասին: Որքա՞ն հեռանկարային է այդ վճարումների սպասարկման ուղղությունը:

- Ճանապարհային ոստիկանության տուգանքների վճարումների ընդունումը գործարկվել է 2009թ.` դառնալով Telcell-ի առաջին ծառայությունը էքսպրես-վճարումների շարքից: Այդ ծառայության շնորհիվ վճարողն այլեւս ժամանակ չի վատնում վճարման անդորրագիրը Ոստիկանություն ներկայացնելու վրա, այլ պարզապես վճարում է տուգանքը տերմինալի միջոցով եւ ստանում sms-հաղորդագրություն վճարման մասին: Այդ ծառայությունը հաջողվել է գործարկել Ոստիկանության հետ համագործակցության արդյունքում, ինչի համար շատ շնորհակալ ենք նրանց. ծառայությունն իսկապես շատ պահանջված է:

- Դուք նաեւ ընդունում եք վճարումներ ԱՊՊԱ վկայագրերի դիմաց, ինչպիսի՞ն է դինամիկան:

- Դժվար է վարել ԱՊՊԱ վկայագրերի վիճակագրությունը, քանի որ այդ ապրանքատեսակն ուղղված է տարժամկետ վճարումների սպասարկմանը (այսինքն, երբ ավտոմեքենայի սեփականատերը գնել է ԱՊՊԱ պոլիս ապառիկ եւ, օրինակ, դրա համար վճարում է եռամսյակը մեկ անգամ): Telcell-ը այդ ծառայությունը գործարկել է «ԻՆԳՈ Արմենիա» ապահովագրական ընկերության հետ համագործակցությամբ, որը առաջադիմական մոտեցում է ցուցաբերել եւ մեզ օգնել է առաջին անգամ կյանքի կոչել ոչ միայն ծառայությունների, այլեւ ապրանքի վաճառքի հնարավորությունը:

ԱՊՊԱ շուկայում մրցակցությունն այնքան ուժեղ է, որ տերմինալն ինքնին չէր կարող լինել ամենապահանջված կամ առանցքային օղակն այդ շղթայում: Կարծում եմ, այստեղ ակտիվությունը կարտահայտվի մի փոքր ուշ` հենց պոլիսների տարժամկետ վճարումների մասով:

- Ինչպիսի՞ն էր 2010 թվականը Telcell-ի համար: Ինչ՞ վրա է դրվել հիմնական շեշտը տարվա ընթացքում, եւ ի՞նչ ցուցանիշների է ընկերությունը հասել նախորդ տարի:

- 2010թ. առանցքային էր Հայաստանում տերմինալային բիզնեսի կայացման համար: Հենց 2010թ. դրսեւորվեց Հայաստանում տերմինալների պահանջվածությունը: Telcell-ը նախորդ տարի ունեցավ շրջանային լուրջ ընդլայնում, տեղադրվեց առաջին տերմինալը Լեռնային Ղարաբաղում, գործարկվեցին մի շարք սեփական ապրանքատեսակներ էքսպրես-վճարումների շարքից, համակարգին միացվեց ավելի քան 20 նոր օպերատոր:

2009թ. համեմատ գործարքների քանակն ավելացավ 70%-ով, շրջանառությունը` շուրջ 60%-ով: Ներկայումս ՀՀ տարածքում գործում են Telcell-ի մոտ 300 տերմինալներ:

- 2010թ. ընկերությունն անցկացրեց հաճախորդների լոյալության բարձրացմանն ուղղված մի քանի պրոմո-ակցիաներ: Ինչպե՞ս եք գնահատում դրանց արդյունքները:

- «Հաջողության որսորդները» պրոմո-ակցիան անցկացվեց մանրադրամի ընդունման գործառույթը մասսայականացնելու նպատակով, սարքերը տեղադրվեցին մեր 150 տերմինալներում: Ակցիայի էությունը ոչ թե մեր տերմինալների միջոցով կատարված գործարքների ծավալն էր, այլ` քանակը. յուրաքանչյուր գործարքի համար հաճախորդը կուտակում էր միավորներ, որոնց հանրագումարով էլ որոշվում էր հաղթողը: Գլխավոր մրցանակը երկու անձի համար ուղեւորությունն էր Եգիպտոս, խաղարկվեցին նաեւ 24 հեռախոսներ, համերգների ավելի քան 200 տոմսեր եւ այլն: Նախագիծը ներգրավեց ինչպես նոր գործընկերների (որոնք գովազդվում էին այդ հարթակում եւ առաջարկում իրենց մրցանակները), այնպես էլ վճարողների մեծ լսարանի, այնպես որ, ակցիայի արդյունքները մեզ համար ավելի քան դրական էին:

- Ո՞րն է Telcell-ի հիմնական տարբերությունը ակնթարթային վճարումների այլ օպերատորներից: Պարզ ասած, եթե ես պետք է վճարում կատարեմ այս կամ այն ծառայության համար, ինչո՞ւ պետք է փնտրեմ հենց նարնջագույն տերմինալը:

- Մենք նախեւառաջ շնորհակալ ենք Ձեզ եւ ցանկացած վճարողի, ով վճարային տերմինալն ընտրում է որպես տարբեր ծառայություններ վճարման մեթոդ: Տարբերությունների թվարկումը սկսենք կոմունալ վճարումներից. նախ, զրո տոկոս միջնորդավճար, երկրորդ` համակցված վճարում, որտեղ լույսի, գազի, ջրի եւ հեռախոսային ծառայությունների դիմաց կարելի է վճարել ոչ թե առանձին-առանձին, այլ միավորել բոլոր վճարումները եւ ստանալ sms-ծանուցում կատարված վճարումների մասին, երրորդ` եթե պարտքը կազմում է, օրինակ, 5200 դրամ, կարելի է վճարել հենց այդ գումարը, այլ ոչ թե 6000 դրամ, որից 800-ը կպահվի որպես կանխավճար:

Ներկայացնեմ մեր առավելությունները բջջային կապի ծառայությունների վճարման ոլորտում. «եղբայրություն» աշխատանքային անունը կրող մեր նախագիծը վճարողներին հնարավորություն է տվել «մասնատել» վճարումը, այսինքն, կարելի է վճարել, օրինակ, 1000 դրամանոց թղթադրամ, այն բաժանել 5 մասի եւ 200-ական դրամ ուղարկել 5 ընկերներին: Նախնական մարքեթինգային հետազոտությունը ցույց է տվել, որ հայ սպառողն այդ ծառայության կարիքն ունի, քանի որ ամենափոքր թղթադրամը կազմում է շուրջ $3, ինչը բավականին լուրջ գումար է: Համեմատենք. Ռուսաստանի ամենափոքր թղթադրամը 10 ռուբլին է, ինչը կազմում է դոլարի շուրջ 1/3-ը:

- Հայաստանը ապրում է ինտերնետ-բում, միացումների քանակն օրեցօր աճում է: Ի՞նչ շտկումներ է կատարում իր աշխատանքում Telcell-ը, նախատեսո՞ւմ եք արդյոք փոխվել` կապված ինտերնետային շուկայի փոփոխությունների հետ:

- Telcell-ը ի սկզբանե շատ կարեւոր նշանակություն է տվել ինտերնետին: Այսօր մեր տերմինալների միջոցով կարելի է վճարել ՀՀ 10 խոշոր ինտերնետ-պրովայդերներից 9-ի ծառայությունները: Մենք բաց ենք ցանկացած տիպի համագործակցության համար ինտերնետային բիզնեսի բնագավառում:

- 2010թ. Telcell-ը ակտիվ էր նաեւ կորպորատիվ սոցիալական պատասխանատվության ոլորտում: Մասնավորապես, ձեր տերմինալների միջոցով կարելի էր նվիրատվություններ կատարել «Հայաստան» հիմնադրամին, ինչպես նաեւ հիվանդ երեխաներին օգնելու համար: Ինչպե՞ս եք գնահատում ձեր նախաձեռնությունները:

- Չափազանց դրական: Այդ ոլորտում մեր փորձի հիմքը «Նվիրիր կյանք» հիմնադրամն էր եւ, իհարկե, շատ դրական էր փորձը «Հայաստան» հիմնադրամի հետ: Դա մեր ավանդն էր համահայկական նախաձեռնության մեջ: Ընդգծեմ, որ բարեգործական հիմնադրամների հետ աշխատելիս Telcell-ը միջնորդավճար չի գանձում ոչ վճարողից, ոչ հիմնադրամից: